Instytut działa od 1951 roku, najpierw pod nazwą Instytut Organizacji i Mechanizacji Budownictwa. W październiku1986 roku rozszerzono działalność Instytutu w dziedzinie górnictwa skalnego przez połączenie z Centralnym Ośrodkiem Badawczo-Rozwojowym Przemysłu Kruszyw i od tego czasu Instytut nosi obecną nazwę. W lipcu 2002 roku do Instytutu włączono Instytut Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej oraz Instytut Gospodarki Odpadami, a 1 lipca 2007 roku dwie kolejne jednostki: Ośrodek Badawczo-Konstrukcyjny KOPROTECH oraz Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Podstaw Technologii i Konstrukcji Maszyn TEKOMA. Z dniem 1 kwietnia 2019 roku, na mocy Ustawy z dnia 21 lutego 2019 roku o Sieci Badawczej Łukasiewicz, IMBiGS stał się Instytutem Sieci i obecnie funkcjonuje pod nazwą Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego. Zakres działania Instytutu to m. in. prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz działalności prototypowo-doświadczalnej w obszarze:
- mechanizacji i automatyzacji przemysłu, budownictwa, górnictwa skalnego, transportu drogowego i gospodarki komunalnej;
- budowy, eksploatacji i bezpieczeństwa maszyn i urządzeń;
- mechanizacji i automatyzacji procesów montażowych i obróbczych;
- certyfikacji wyrobów i systemów zarządzania.
Przedmiotem działalności Instytutu jest prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, przystosowywanie ich wyników do zastosowania w praktyce oraz wdrażanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie nauk technicznych, w kilku obszarach. Instytut zajmuje się również kształceniem zawodowym.
Działalność Ł-IMBiGS obejmuje również dziedziny:
- zrównoważona gospodarka surowcami i wyrobami
- maszyny robocze i automatyzacja procesów produkcyjnych
- konstrukcje tymczasowe.
